♦İzole bir kosta fraktürü veya küçük bir kostokondral ayrışması olan bir hastada öyküde genellikle yakın zamanda düşerek göğsünün yan tarafını yaralama vardır.
⭐ (Künt bir nesne tarafından darbe, nadir de olsa şiddetli öksürük veya sert bir kenarın üzerine travma).
♦Başlangıçtaki göğüs ağrısı zamanla azalabilir, ancak sonraki birkaç saat veya gün içinde ağrı hareketle artar, uyku ve aktiviteyi etkiler ve hasta öksürdüğünde veya derin nefes aldığında şiddetli hale gelir.
♦Palpasyonla krepitasyon veya anormal kosta hareketi hissi yaşayabilir.
♦Pnömotoraks veya hemotoraks olmadıkça, iki taraflı solunum sesleri normal olmalıdır. Yaralanma bölgesinde nokta hassasiyeti vardır ve bazen kemik krepitasyonu hissedilebilir.
Yaklaşım
♦Hastayı olası ilişkili yaralanmalar açısından incelenmeli ve herhangi bir dalak veya karaciğer yaralanması belirtisi için karnı palpe etmek gerekir.
♦Bir sandalyenin üzerinden düşmek, bir masanın kenarına çarpmak veya güçlü bir deniz dalgasına çarpmak gibi önemsiz görünen yaralanma mekanizmalarının tümü literatürde dalak laseresyonuna neden olmuştur.
♦Altta yatan ciddi yaralanmalara ilişkin şüpheci olmak önemlidir.
♦Alt kosta fraktürü olan tüm hastalarda karın içi yaralanmaları ve ilk üç kosta fraktürü olanlarda mediastinal yaralanma akılda olmalıdır.
♦Özellikle mental durumu değişmiş veya diğer dikkat dağıtıcı yaralanmaları olan hastalarda BT taraması istemek herzaman akılda olmalıdır.
♦Küçük bir travma öyküsü varsa ve karın içi bir yaralanmadan şüphelenmiyorsanız, şüpheli fraktür bölgesine indirekt stres uygulayarak kosta ağrısını ve klinik kırığın kanıtını kontrol edilmelidir.
♦Yöntem : Lateral bir konumda bir frakturden şüpheleniliyorsa, kostayı ön-arka olarak sıkıştırılır. Posterior veya anterior frakturden şüpheleniliyorsa kostayı medial olarak sıkıştırılır. Dolaylı stres uygulaması sırasında şüpheli kırık bölgesinde meydana gelen ağrı, bir kırığın veya ayrılmanın klinik kanıtıdır ve çizelgede "klinik kosta fx+" olarak bu bulgu yazılmalıdır. (Bakınız resim-1)
♦Derin nefes alma veya öksürük ile ağrı ve kosta konturları boyunca herhangi bir pozisyonda noktasal hassasiyet varsa, klinik bir kosta fraktürü teşhisi de konulabilir.
♦Muayenede deri altı amfizemi anlaşılırsa, hasta gecikmiş pnömotoraks riski altındadır ve gözlem için yatırılmalıdır.
♦Herhangi bir kronik pulmoner problem veya yoğun sigara içme öyküsü sorgulanmalıdır.
♦Pnömotoraks, hemotoraks ve pulmoner kontüzyonu ekarte etmek için hastayı posteroanterior ve lateral akciğer grafileri çekilmelidir.
♦Çoklu kosta kırığı olan yaşlı hastalarda pnömoni insidansında ve genel olarak mortalitede artış vardır ve genellikle agresif analjezik tedavisi ve solunum desteği ile hastaneye yatış gerektirir.
♦Altta yatan daha ciddi bir yaralanma şüphesi yoksa ve kosta kırığı veya kondral ayrılmaya dair klinik veya radyolojik kanıtlar varsa, ağrıyı kontrol altına almak için gerektiği kadar güçlü bir oral analjezik sağlanmalıdır.
👉 İbuprofen, naproksen, asetaminofen artı hidrokodon veya asetaminofen artı oksikodon, kombinasyon halinde kullanıldıklarında genellikle en etkili olan nonsteroidal anti-inflamatuar ilaçlara (NSAID'ler) ve narkotik preparatlara örnektir.
♦Hastaya hastalığı süresince istirahat raporu ve 48 saat içinde kontrol muayene için sevk edilir.
♦Hastaya rahatsızlığının yaklaşık 2 ila 4 hafta boyunca kademeli olarak azalacağı hakkında bilgi verilmelidir.(İyileşme ve ağrısız hale gelmesi birkaç hafta alacaktır).
♦Yaklaşık 8 hafta boyunca yorucu aktiviteyi yasaklanır. Bir çalışmada, izole kosta kırığı olan hastaların ortalama 51 günde (±39 gün) işe veya olağan aktivitelerine döndüğünü gösterilmiştir.
♦Göğüs ağrısı, nefes darlığı, ateş veya pürülan balgamda şiddetli kötüleşme pulmoner komplikasyonlara işaret edebilir ve tekrar kontrole gelmesi için belirtilmelidir.
♦Yer değiştirmiş kosta fraktürü olan hastalarda daha fazla komplikasyon insidansı beklenebilir.
♦Bir kırığın klinik veya radyolojik kanıtı olmadığında, uygun bir analjezik kullanarak ağrıyı diğer kontüzyonlarda olduğu gibi tedavi edilmelidir.
Dikkat !
✔Çocuk veya yaşlı istismarını göz ardı edilmemeli. Küçük çocuklarda kosta kırıkları nadirdir ve ispatlı çocuk istismarı vakalarının %5 ila %27'sinde bulunur. Makul bir travma öyküsü veya osteogenezis imperfekta veya raşitizm gibi kemik kırılganlığı durumları yoksa çocuk istismarı düşünülmelidir.
✔Radyografiler normal diye fraktür olmadığını düşünmeyin. Kosta fraktürleri özellikle kaburganın kıkırdak kısmında meydana geldiklerinde, genellikle radyografilerde belirgin değildir. Hasta sakatlık süresini ve gerçek yaralanma ile orantılı analjezikleri hak eder.
✔İzole fraktür ve seperasyoların (ayrılmaların) çoğu minimal morbidite veya mortaliteye neden olur ve immobilizasyonla tedavi edilir, ancak hastaların nefes almaya devam etmesi gerektiğinden kostalar özel bir problemdir. Ağrı yönetimi çok önemlidir. Ağrısı olan hastalar sıklıkla splintlenir ve hipoventilasyona uğrarlar ve bu nedenle pnömoniye yatkındırlar. İzole kaburga kırıklarının oral ağrı kesici ilaçlarla ayakta tedavisi genellikle yeterlidir.
✔Şiddetli ağrı veya çoklu kaburga kırığı varlığında, interkostal sinir bloğu kullanmayı veya kırık hematomunun %0,5 bupivakain (Marcaine) ile enjeksiyonu düşünülebilir. Pnömotoraks veya hemotoraks riskinden dolayı çoğu vakada bu prosedür, ilk tedavinin yetersiz olduğu kanıtlandığında sekonder tedavi için ayrılmalıdır ve ilgili uzmanca yapılmalıdır.
EĞİTİM ÖNERİLERİ
AİLE HEKİMLİĞİ EĞİTİMİ
Aile hekimleri, aile hekimliği asistan doktorları ve acilde asm'de çalışan doktorlar, dhy'ye hazırlananlar için faydalı olacak birçok pratik bilgi ve dikkat edilmesi gereken konuya değinilen 8 derslik eğitim.
Toplam Süre: 519 dakika
Video Sayısı: 10
Erişim Süresi: 60 gün
EBOOKLARA GÖZ ATIN:
Comments