Asya Kaplan Sivrisineği ile Bulaşabilen Hastalıklar-1
Klinik belirtiler: Dang hummasının üç klinik aşaması ateşli aşama, kritik aşama ve iyileşme aşamasıdır. Kritik aşama tüm enfeksiyonlarda görülmez.
1-Ateşli aşama: Ateşli aşama genellikle 3-7 gün sürer.
Semptomlar: Ateş neredeyse evrenseldir ve tipik olarak ≥38,5°C’dir. Diğer yaygın akut semptomlar arasında baş ağrısı, retro-orbital ağrı ve belirgin miyalji ve artralji yer alır. Ateşin başlangıcından 2-5 gün sonra geçici bir makula döküntüsü gelişebilir
Fizik muayene: Bulgular döküntü, konjonktival enjeksiyon, faringeal eritem ve hemorajik özellikleri (örn. peteşi, ekimoz, vajinal veya gastrointestinal kanama) içerebilir. Bir turnike testi (koldaki bir tansiyon manşonunun sistolik ve diyastolik kan basınçlarının ortasına kadar beş dakika boyunca şişirilmesiyle gerçekleştirilir) genellikle manşonun havası indirildikten bir ila iki dakika sonra peteşiyi ortaya çıkarır.
Laboratuvar bulguları: Tipik bulgular arasında lökopeni, trombositopeni ve yüksek aminotransferazlar yer alır.
2-Kritik aşama : Ateşin düşmesiyle hastaların küçük bir kısmında (genellikle çocuklar ve genç yetişkinler) genellikle 24-48 saat süren plazma sızıntısı, kanama, şok ve organ yetmezliği veya yetmezliği gelişir. Plazma sızıntısının boyutu değişiklik gösterir ve hafif plazma sızıntısı her zaman şok veya organ yetmezliği ile ilişkili değildir.
Uyarı işaretleri: Yaklaşan kritik hastalığın belirtileri arasında kalıcı kusma, şiddetli karın ağrısı, hassas hepatomegali, plevral efüzyon, asit, mukozal kanama ve uyuşukluk veya huzursuzluk yer alır. Fizik muayenede nabız basıncında daralma, ardından hipotansiyon ve şok ortaya çıkabilir. Laboratuvar bulguları arasında yüksek veya artan hematokrit (başlangıca göre ≥ %20), trombositlerde hızlı bir azalma, artmış aktif kısmi tromboplastin süresi ve azalmış fibrinojen seviyeleri yer alabilir. Kritik bir aşamaya ilerleyen enfeksiyonların büyük çoğunluğu, ilk enfeksiyondan farklı bir DENV tipine sahip ikinci bir DENV enfeksiyonundan kaynaklanır ve ilk enfeksiyondan 18 ay sonra ortaya çıkar.
3-İyileşme aşaması: İyileşme aşamasında plazma sızıntısı ve kanama çözülür, yaşamsal belirtiler stabil hale gelir ve biriken sıvılar emilir. Etkilenmemiş ciltte küçük adacıklar içeren, kaşıntılı, eritematöz bir döküntü ortaya çıkabilir. İyileşme aşaması tipik olarak iki ila dört gün sürer, ancak yetişkinler iyileşmeden sonraki günler veya haftalar boyunca derin bir yorgunluğa sahip olabilir.
Tanı: Laboratuvar teşhis testleri hastalığın doğrulanmasına izin vermesine rağmen teşhis sıklıkla klinik olarak yapılır.
Klinik tanı: Geçici tanı, dang hummasının endemik olduğu bir ülkeye veya bölgede maruz kalma ile birlikte tipik klinik belirtilere (ateş, baş ağrısı, bulantı, kusma, retro-orbital ağrı, miyalji, artralji, döküntü, hemorajik belirtiler, pozitif turnike testi, lökopeni) dayanmaktadır. Veya bölge.
Viral protein veya genomun tespiti (PCR): Viral genomları tespit etmek için polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ve antijen testleri genellikle hastalığın ilk haftasında pozitiftir.
Seroloji: Virüse özgü IgM pozitifliği, hastalığın dördüncü günü civarında gelişir ve olası bir tanı koymak için yaygın olarak kullanılır. Tanı, eşleştirilmiş akut ve iyileşme fazı (akut fazdan 10-14 gün sonra elde edilen) örnekleri arasında IgM serokonversiyonu yoluyla doğrulanabilir; Akut DENV enfeksiyonu tanısı, testte belirtildiği gibi antikor düzeylerinde önemli bir artışla konulabilir. Virüse özgü IgG pozitifliği genellikle yavaş gelişir ancak hastalığın başlangıcından 7 gün sonra bile ortaya çıkabilir. Başlangıçta Dang virüsü enfeksiyonu veya aşısı olan kişilerde başlangıçta IgG pozitifliği mevcut olabilir.
Ayırıcı tanı: Alternatif tanılar arasında, bazıları sıkı enfeksiyon kontrol önlemleri gerektiren diğer viral hemorajik ateşler yer alır. Dikkate alınması gereken diğer enfeksiyonlar arasında Chikungunya veya Zika virüsü, sıtma, tifo ateşi, leptospiroz, akut HIV enfeksiyonu, riketsiyal enfeksiyon ve bakteriyemiye bağlı sepsis yer alır.
Aşılanmış kişiler: Aşılanmış kişiler zayıflatılmış hastalıkla ortaya çıkabilir. Daha önce Dang humması enfeksiyonu geçirmemiş olanlar, aşılamanın ardından doğal enfeksiyon meydana gelirse, ciddi hastalık riski artabilir.
Dang virüsü enfeksiyonu: Önleme ve tedavi
Dang humması, dört dang virüsü (DENV) türünden (DEN-1, DEN-2, DEN-3 ve DEN-4) birinin neden olduğu ateşli bir hastalıktır. Şiddetli dang humması gelişme olasılığı, ilk enfeksiyondan farklı bir virüs türünün neden olduğu ikinci bir dang humması enfeksiyonu gelişen kişiler arasında en yüksektir. Bu nedenle ciddi hastalıklar öncelikle birden fazla DENV tipinin aynı anda dolaşımda olduğu bölgelerdeki bireyler arasında ortaya çıkar.
●Endemik bölgelerde dang enfeksiyonunun önlenmesine yönelik yaklaşımlar arasında sivrisinek kontrolü ve aşı geliştirilmesi yer almaktadır. Sivrisinek kontrolü etkilidir ancak sürdürülmesi zordur. Tek bir aşı olan CYD-TDV, Latin Amerika, Güneydoğu Asya, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki birçok ülkede lisanslanmıştır. CYD-TDV yalnızca daha önce DENV enfeksiyonu öyküsü olan veya önceki DENV enfeksiyonuna dair laboratuvar kanıtı olan kişilere uygulanmalıdır.
●Endemik olmayan ülkelerden gelen yolcuların çoğu, önceden DENV'ye maruz kalmadıkları için şiddetli dang humması açısından düşük risk altındadır; potansiyel istisnalar arasında sık sık uluslararası seyahat edenler, gurbetçiler, sık sık görevlendirilen askeri personel ve endemik bölgelerden menşe ülkelerine dönen göçmenler yer alır.
●Deng hummasından şüphelenilen hastalar dikkatle değerlendirilmeli ve uygun bakım ortamına yönlendirilmelidir. Ciddi hastalığın ve ciddi hastalık riski yüksek olan hastaların erken tanınması ve gerektiğinde daha agresif tedaviye hemen başlanması önemlidir.
●Ayakta tedavi yönetimi, uyarı işaretleri veya eşlik eden durumların (hamilelik, bebeklik, yaşlılık, diyabet, böbrek yetmezliği, altta yatan hemolitik hastalık, obezite veya kötü sosyal durum) yokluğunda dang humması olası tanısı alan hastalar için uygundur. Hastalara bol miktarda sıvı almaları ve dehidrasyon belirtilerine dikkat etmeleri talimatı verilmelidir. Deng humması ve ciddi enfeksiyon, şiddetli dang enfeksiyonu veya eşlik eden koşullarla birlikte dang enfeksiyonunun uyarı işaretleri olan hastalar için yatarak tedavi yönetimi garanti edilir.
●Yatarak tedavi gerektiren hastalar şok belirtileri açısından değerlendirilmelidir. Şok durumunda (normal sistolik basınç, ancak nabız basıncının daralmasıyla birlikte artan diyastolik basınç) veya derin şok durumunda uygun şekilde tedavi edilebilir.
●Ateş ve miyaljiler asetaminofen ile tedavi edilmelidir; aspirin veya nonsteroidal antiinflamatuar ajanlardan kaçınılmalıdır. Mide-bağırsak kanaması, burun kanaması veya ağır adet kanaması, kan naklini gerektirecek kadar şiddetli olabilir.
Not: UPTODATE’ten yararlanılarak hazırlanmıştır (Son erişim: Ağustos 2023)
> PRİME ÜYELİK NEDİR?
Prime üye olarak tüm eğitimlere sınırsız erişim sağlayabilirsiniz.
Tek seferlik ödeme ile 3, 6 ya da 12 aylık Prime Üyelik alabilirsiniz.
Prime üyelik en avantajlı ve indirimli eğitim hizmetimizdir.
6 ve 12 Aylık Prime Üyeliklerde tüm ebooklar hediyedir.
Comments